معرفی بیماری یووئیت مزمن
یووئیت به التهاب لایه میانی چشم، موسوم به یووه، اطلاق میشود که شامل عنبیه، جسم مژگانی و مشیمیه است. این لایه سرشار از رگهای خونی بوده و مسئول تغذیه بخشهای مختلف چشم است. یووئیت میتواند یک یا هر دو چشم را درگیر کند و بر اساس محل درگیری، به انواع قدامی (درگیرکننده عنبیه و جسم مژگانی)، میانی (درگیرکننده جسم مژگانی و زجاجیه)، خلفی (درگیرکننده مشیمیه و شبکیه) و پانیووئیت (درگیرکننده تمام لایهها) تقسیم میشود.
هنگامی که التهاب یووه برای مدت طولانی (بیش از 3 ماه) ادامه یابد یا عودهای مکرر داشته باشد، به آن یووئیت مزمن گفته میشود. این وضعیت میتواند ناشی از بیماریهای خودایمنی (مانند آرتریت روماتوئید، اسپوندیلیت آنکیلوزان، سارکوئیدوز، بهجت)، عفونتها (مانند توکسوپلاسموز، هرپس، سیفلیس)، ضربه به چشم یا علل ناشناخته (ایدیوپاتیک) باشد. یووئیت مزمن یک بیماری جدی است که در صورت عدم تشخیص و درمان به موقع و صحیح توسط فوق تخصص چشمپزشکی، میتواند منجر به عوارض جبرانناپذیری از جمله کاهش بینایی دائم یا حتی نابینایی شود.
علائم یووئیت مزمن
علائم یووئیت مزمن ممکن است به تدریج ظاهر شده یا با دورههای تشدید و بهبود همراه باشد. شدت علائم میتواند بسته به نوع و محل درگیری یووه متفاوت باشد. از جمله رایجترین علائم این بیماری میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- درد چشم که میتواند خفیف تا شدید باشد.
- قرمزی چشم، به خصوص در اطراف قرنیه.
- حساسیت به نور (فوتوفوبیا).
- تاری دید یا کاهش وضوح بینایی.
- دیدن نقاط متحرک یا شناور در میدان دید (فلوتر) که ناشی از التهاب زجاجیه است.
- اشکریزش.
- در برخی موارد، ممکن است در مراحل اولیه، بیماری بدون علامت واضح باشد و تنها در معاینات روتین چشمپزشکی تشخیص داده شود.
با توجه به ماهیت مزمن بیماری، علائم فوق برای مدت طولانی باقی مانده یا به طور مکرر عود میکنند که نشاندهنده لزوم پیگیری و درمان مستمر است.
روشهای درمان یووئیت مزمن
هدف اصلی درمان یووئیت مزمن، کنترل التهاب، جلوگیری از آسیب دائمی به بافتهای چشم و حفظ بینایی است. برنامه درمانی باید توسط فوق تخصص چشمپزشکی و با توجه به علت زمینهای، نوع و شدت یووئیت تنظیم شود. روشهای درمانی رایج عبارتند از:
-
دارودرمانی:
- کورتیکواستروئیدها: اصلیترین داروها برای کاهش التهاب هستند و میتوانند به صورت قطره چشمی، تزریق داخل چشمی، تزریق اطراف چشم (پریاوکولار) یا خوراکی تجویز شوند.
- داروهای گشادکننده مردمک (میدریاتیک): مانند سیکلوپنتولات یا آتروپین، برای کاهش درد و جلوگیری از چسبندگی عنبیه به عدسی (سینشی) در یووئیت قدامی استفاده میشوند.
- داروهای سرکوبکننده سیستم ایمنی (ایمونوساپرسیو): در موارد شدید یا مقاوم به کورتیکواستروئیدها، برای کنترل طولانیمدت التهاب و کاهش نیاز به دوزهای بالای کورتون به کار میروند. این داروها شامل متوترکسات، آزاتیوپرین، مایکوفنولات موفتیل و سیکلوسپورین هستند.
- عوامل بیولوژیک: در برخی موارد یووئیت شدید و مقاوم، داروهای بیولوژیک (مانند اینفلیکسیماب یا آدالیموماب) که پروتئینهای خاصی را در مسیر التهابی هدف قرار میدهند، استفاده میشوند.
- داروهای ضدویروس/ضدمیکروب: اگر یووئیت ناشی از عفونت باشد، داروهای خاص ضد ویروس، ضد باکتری یا ضد قارچ تجویز میشوند.
-
جراحی:
- در برخی موارد که یووئیت منجر به عوارضی مانند کاتاراکت (آب مروارید)، گلوکوم (آب سیاه) یا کدورت شدید زجاجیه شده باشد، ممکن است نیاز به جراحی (مانند جراحی کاتاراکت، ویترکتومی) باشد.
-
پیگیری مستمر:
- معاینات منظم و دقیق توسط فوق تخصص چشمپزشکی برای پایش وضعیت چشم، کنترل فشار داخل چشمی و تنظیم دوز داروها ضروری است.
بهترین چشمپزشکان فوق تخصص برای درمان یووئیت مزمن در تهران
یافتن یک فوق تخصص چشمپزشکی با تجربه در زمینه یووئیت مزمن، گام نخست و حیاتی در مدیریت این بیماری پیچیده است. تخصص دقیق، تجربه دانشگاهی و بالینی، و دسترسی به روشهای درمانی نوین، از جمله معیارهای مهم در انتخاب پزشک متخصص هستند. در ادامه، لیستی از چشمپزشکان فوق تخصص در تهران که در زمینه درمان یووئیت مزمن فعالیت دارند، معرفی میشود:
دکتر علیرضا رمضانی
- تخصص: فوق تخصص قرنیه و سگمان قدامی (با تمرکز بر بیماریهای التهابی چشم)
- دانشگاه: استاد دانشگاه علوم پزشکی تهران
- آدرس مطب: تهران، خیابان ولیعصر، بالاتر از ظفر، روبروی بیمارستان ولیعصر ناجا، بن بست خلیل زاده، پلاک 2، واحد 6
- آدرس کلینیک/درمانگاه: بیمارستان فارابی
- شماره تماس: 021-8867XXXX (لطفاً برای اطلاعات دقیق و بهروز تماس بگیرید)
دکتر مسعود نوری
- تخصص: فوق تخصص شبکیه و لیزر (رتین)
- دانشگاه: استاد دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی
- آدرس مطب: تهران، خیابان شریعتی، بالاتر از میرداماد، خیابان منظر نژاد، پلاک 47، طبقه 3، واحد 10
- آدرس کلینیک/درمانگاه: بیمارستان چشمپزشکی لبافینژاد
- شماره تماس: 021-2222XXXX (لطفاً برای اطلاعات دقیق و بهروز تماس بگیرید)
دکتر حسن ابوالفتح
- تخصص: فوق تخصص شبکیه و لیزر (رتین)
- دانشگاه: استاد دانشگاه علوم پزشکی تهران
- آدرس مطب: تهران، بلوار کشاورز، تقاطع کارگر شمالی، ساختمان پزشکان 1370، طبقه 5، واحد 15
- آدرس کلینیک/درمانگاه: بیمارستان فارابی، کلینیک چشمپزشکی نور
- شماره تماس: 021-6693XXXX (لطفاً برای اطلاعات دقیق و بهروز تماس بگیرید)
دکتر محمد ریازی اصفهانی
- تخصص: فوق تخصص شبکیه و لیزر (رتین)
- دانشگاه: دانشیار دانشگاه علوم پزشکی تهران
- آدرس مطب: تهران، خیابان ولیعصر، نرسیده به میدان ونک، پلاک 2552، ساختمان آرام، طبقه 3، واحد 302
- آدرس کلینیک/درمانگاه: بیمارستان نگاه
- شماره تماس: 021-8878XXXX (لطفاً برای اطلاعات دقیق و بهروز تماس بگیرید)
تذکر مهم: اطلاعات تماس و آدرس مطب پزشکان ممکن است تغییر کند. همواره توصیه میشود قبل از مراجعه، با مطب پزشک تماس گرفته و از صحت اطلاعات و زمانبندی نوبتدهی اطمینان حاصل فرمایید. همچنین، مشاوره با پزشک عمومی یا متخصص چشمپزشکی میتواند به شما در انتخاب فوق تخصص مناسب کمک کند.
سوالات متداول (FAQ)
آیا یووئیت مزمن قابل درمان قطعی است؟
یووئیت مزمن در بسیاری از موارد قابل کنترل و مدیریت است، اما لزوماً درمان قطعی به معنای ریشهکن شدن کامل بیماری ندارد. هدف اصلی درمان، کنترل التهاب، جلوگیری از عود و حفظ بینایی است. برخی از انواع یووئیت مزمن که ریشهیابی مشخصی دارند (مانند عفونت)، پس از درمان علت اصلی ممکن است به طور کامل برطرف شوند، اما بسیاری از انواع خودایمنی نیاز به مدیریت طولانیمدت دارند.
عوارض عدم درمان یووئیت مزمن چیست؟
عدم درمان یا درمان ناکافی یووئیت مزمن میتواند منجر به عوارض جدی و دائمی شود. این عوارض شامل کاتاراکت (آب مروارید)، گلوکوم (آب سیاه)، ادم ماکولا (ورم مرکز بینایی)، جداشدگی شبکیه، تشکیل پرده اپیرتینال، آسیب به عصب بینایی و در نهایت کاهش شدید بینایی یا حتی نابینایی میباشند.
تفاوت یووئیت مزمن با یووئیت حاد چیست؟
تفاوت اصلی در طول مدت و الگوی عود بیماری است. یووئیت حاد معمولاً به طور ناگهانی شروع شده، شدیدتر است و با درمان مناسب در عرض چند هفته بهبود مییابد. در حالی که یووئیت مزمن به التهابی گفته میشود که بیش از سه ماه ادامه یابد یا با دورههای مکرر عود و بهبود همراه باشد، حتی اگر هر دوره حاد به خودی خود کمتر از سه ماه طول بکشد. یووئیت مزمن نیاز به پیگیری و مدیریت طولانیمدتتری دارد.
نقش تغذیه در کنترل یووئیت مزمن چیست؟
اگرچه تغذیه به تنهایی نمیتواند یووئیت مزمن را درمان کند، اما یک رژیم غذایی سالم و ضدالتهاب میتواند در مدیریت کلی بیماری و کاهش التهاب بدن مؤثر باشد. مصرف غذاهای غنی از امگا 3 (مانند ماهیهای چرب)، آنتیاکسیدانها (مانند میوهها و سبزیجات تازه)، و پرهیز از غذاهای فرآوریشده، قند و چربیهای ناسالم میتواند به حمایت از سیستم ایمنی و کاهش التهاب کمک کند. همواره توصیه میشود در مورد تغییرات رژیم غذایی با پزشک خود مشورت کنید.
